Dünyanın manyetik kuzey kutbu, Kanada’dan uzaklaşarak hızla Sibirya’ya doğru hareket etmeyi sürdürüyor. Bu doğal fenomenin, küresel navigasyon sistemleri üzerinde etkili olabileceği öne sürülüyor. Amerika Birleşik Devletleri’nin NOAA (Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi) ve İngiltere Jeolojik Araştırma Kurumu (BGS) iş birliğiyle oluşturulan yeni Dünya Manyetik Modeli (WMM), bu kayışı daha önce görülmemiş bir hassasiyetle doğrulamış durumda. Bu değişimin sonuçları neler? Ayrıntılar haberimizde…
Dünyanın manyetik kuzey kutbu Sibirya’ya kaydı: Peki sonuçları neler?
İlk önce “manyetik kuzey kutbu nedir?” sorusuna değinelim. Coğrafi kuzey kutbu, dünyanın dönme eksenine bağlı olarak sabit bir nokta oluştururken, manyetik kuzey kutbu sürekli bir hareket içinde olan ve dünyanın manyetik alanının dik olarak aşağıya yöneldiği bir noktadır. 1500’lerden bu yana Kanada çevresinde yavaş hareket eden manyetik kuzey kutbu, son 20 yılda oldukça hızlı bir şekilde Sibirya’ya kaymaya başlamıştır.
BGS uzmanı William Brown, bu değişimin sebeplerini şu şekilde aktarıyor:
“Manyetik kuzey kutbu, son beş yıl içinde hızlı bir yavaşlama gösterdi. Hareket hızı yılda 50 kilometreden 35 kilometreye düştü. Bu, kaydedilen en büyük yavaşlama olma niteliğine sahip.” Bilim insanlarına göre bu kaymanın nedeni, Kanada ve Sibirya’nın altında bulunan iki büyük manyetik lob arasındaki etkileşimdir.
Bu loblar arasında gerçekleşen etkileşim, manyetik kutbun yönünü ve hızını doğrudan etkiliyor. Hatta bazı dönemlerde bu hareketler nedeniyle referans modellerinin acilen güncellenmesi gerekebiliyor. Neyse ki, yeni Dünya Manyetik Modeli, önceki modellere göre on kat daha yüksek bir çözünürlüğe sahip.
Yeni sistemle birlikte ekvator bölgesindeki uzamsal çözünürlük 3.300 kilometreden 300 kilometreye düşürüldü. Bu güncellemeler, navigasyon açısından son derece önemli bir hale geldi. Örneğin, Güney Afrika’dan Birleşik Krallık’a yapılan bir yolculukta eski model kullanıldığında, rota 150 kilometre kadar sapma gösterebilir.
Günlük kullanıcılar için bu değişikliklerin etkisi en düşük seviyede kalacak. Akıllı telefonlar ve uydu navigasyon sistemleri, bu güncellemeleri otomatik olarak alacak ve böylelikle sürekli yüksek doğruluk sağlama imkanı sunacak. Peki, manyetik kuzey kutbu ne zaman keşfedildi?
Manyetik kuzey kutbu, aslında ilk kez 1831 yılında Sir James Clark Ross tarafından Kanada’nın kuzeyinde bulunmuştur. Günümüzde ise yer ölçümleri ve uydu verileri sayesinde bu hareketler detay
Yorum Yap